Soru
Furu-u Din nedir?
Cevap
İslam dinin kendi inanç sitemi üzerine bina ettiği; uyulması, yapılması yahut sakınılması gerekilen bu fer-i öğretilere “Füru-u Din” denilmektedir. Furu-u din eğer insanın iç dünyası ve ruhi boyutuyla alakalı ise buna ahlak ve eğer insanın dış dünyası, eylemi, pratik yaşantısıyla alakalı ise buna da “Fıkıh yahut Ahkâm” denilir. Fıkıh insanın daha çok fiziksel boyutu ile alakalıdır. Yüce Allah, insanların dünya ve ahretlerini düzene koymak ve onları saadete yolunda ilerlemelerini sağlamak için; yaşamın her anı için bir hüküm belirlemiştir. Bu hükümleri açıklama vazifesi “Fıkıh ilmi” ne aittir ve bu alanda uzman olan müçtehitler mükelleflerin her türlü sorularına cevap vererek ilahi hükümleri belirlemektedirler. Belirlenen bu fetvaların yer aldığı kitap müçtehidin risale/tam ilmihalleridir.
Yaşamımızın her anı için belirlenen fıkhi hükümler şunlardan ibarettir:
1- Vacip: Yüce Allahın kuldan mutlaka yapmasını istediği ve yapmadığı takdirde cezalandırılacağı iş. Sabah namazı, ramazan orucu gibi.
2- Haram: Kulun mutlaka yapmaması gereken ve yaptığı takdirde cezalandırılacağı iş. Faiz almak ve içki içmek gibi.
3- Müstehap: Yapılması güzel olan, İslami açıdan teşvik edilen ama yapılmadığı takdirde cezası olmayan iş. Gece namazı kılmak, geceleri suyu oturarak içmek gibi.
4- Mekruh: Yapılmaması daha iyi olan ama yapıldığı takdirde de cezası olmayan işlere denir. Örneğin sabah namazından sonra uyumak.
5- Mubah: Yapılıp yapılmaması insanın kendisine bırakılmıştır. Yeme-içme ve uyuma gibi.
Fur-u Din’in sayısı oldukça fazladır; ancak en belirgin olanları şunlardır:
1- Namaz
2- Oruç
3- Zekât
4- Humus
5- Hac
6- Cihat
7- İyiliği Emretmek
8- Kötülükten Sakındırmak
9- Tevelli, yani Allah’ın, Peygamber’in ve Ehlibeyt’in dostlarıyla dost olup onları sevmek.
10- Teberri, yani Allah’ın, Peygamber’in ve Ehlibeyt’in düşmanlarıyla düşman olup, onları sevmemektir.